Επιχειρησιακή Έρευνα Ι

Διδάσκων: Παύλος Ειρηνάκης
Κωδικός Μαθήματος: ΤΕΜΑΘ33
Εξάμηνο: 4ο (Εαρινό)
Απαιτούμενα: –
Γλώσσα Διδασκαλίας: Ελληνικά
Αριθμός Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων (ECTS): 5,5

Περιγραφή

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Σκοπός του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους φοιτητές με βασικές έννοιες της διαδικασίας λήψης αποφάσεων με τη χρήση της Επιχειρησιακής Έρευνας.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση:

Να περιγράφουν πραγματικά προβλήματα απόφασης και να προσδιορίζουν τα βήματα με τα οποία θα προχωρήσουν στην επίλυση του προβλήματος (μοντελοποίηση του προβλήματος, μεθοδολογικές προσεγγίσεις και αλγόριθμοι, ερμηνεία των αποτελεσμάτων, υλοποίηση απόφασης).
Να περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο θα αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των δεδομένων του προβλήματος.
Να προσδιορίζουν προηγούμενες περιπτώσεις οι οποίες έχουν συνάφεια και μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση του προβλήματος.
Να αναλύουν τα προβλήματα απόφασης και να κατασκευάζουν τα μαθηματικά μοντέλα που τα περιγράφουν, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους και τους περιορισμούς που διέπουν το πρόβλημα απόφασης.
Να επιλέγουν και να εφαρμόζουν με ευχέρεια τις κατάλληλες για κάθε περίπτωση μεθοδολογίες για την επίλυση των προβλημάτων απόφασης.
Να χρησιμοποιούν το κατάλληλο μαθηματικό λογισμικό και να αναπτύσσουν εφαρμογές στα ειδικά εργαλεία λογισμικού για την επίλυση των προβλημάτων.
Να αναλύουν τα αποτελέσματα της επίλυσης του μαθηματικού μοντέλου και να προτείνουν τη λύση ή λύσεις στο εκάστοτε πρόβλημα.
Να επιχειρηματολογούν για την επιλογή της συγκεκριμένης λύσης ή απόφασης.

Αξιολόγηση μαθήματος 2017-18

ΣΤΟΧΟΙ & ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Κατά την διάρκεια του μαθήματος παρουσιάζονται τα παρακάτω:

Μορφοποίηση προβλημάτων Γραμμικού Προγραμματισμού
Μέθοδοι επίλυσης Γραμμικού Προγραμματισμού
Η μέθοδος Simplex
Ανάλυση ευαισθησίας
Δυϊκή θεωρία
Οικονομική ερμηνεία
Εισαγωγή στη Θεωρία Παιγνίων
Λογισμικό επίλυσης Γραμμικού Προγραμματισμού

Επιπλέον, στο eclass αναρτώνται σε ηλεκτρονική μορφή άρθρα, οπτικοακουστικό υλικό διαλέξεων και διαδικτυακές διευθύνσεις για χρήσιμες πληροφορίες καθώς και ασκήσεις για την εξάσκηση των φοιτητών/τριών.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βιβλίο [12518837]: Ποσοτική Ανάλυση για τη λήψη διοικητικών αποφάσεων Τόμος Α’, Οικονόμου Γεώργιος, Γεωργίου Ανδρέας
Βιβλίο [12999151]: Επιχειρησιακή έρευνα, Μπότσαρης Χαράλαμπος Ε.
Βιβλίο [23153]: Ποσοτική ανάλυση διοικητικών αποφάσεων τ.Α’, Μπλέσιος Νίκος Π.
Βιβλίο [59415056]: Εισαγωγή στην Επιχειρησιακή Έρευνα, 10η Έκδοση, Taha A. Hamdy

ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ / ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ

100% από τις γραπτές εξετάσεις

Η εξεταστέα ύλη του μαθήματος ανακοινώνεται στο eclass μετά το τελευταίο μάθημα του εξαμήνου. Ο τελικός βαθμός του μαθήματος διαμορφώνεται κατά 100% από τις γραπτές εξετάσεις, δίωρης διάρκειας, στην εξεταστική περίοδο του εαρινού εξαμήνου και, σε περίπτωση αποτυχίας, στην επαναληπτική εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου.
Η γραπτή εξέταση περιλαμβάνει την επίλυση προβλημάτων/ασκήσεων και ερωτήσεις σύντομης απάντησης. Η εξέταση αυτή διεξάγεται με κλειστά βιβλία. Ωστόσο επιτρέπεται η χρήση ενός τυπολογίου ενός φύλλου (2 σελίδες) που θα έχουν δημιουργήσει οι φοιτητές κατά το δοκούν.
Οι φοιτητές/τριες με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες στην γραφή και στην ανάγνωση (όπως αυτές πιστοποιούνται και χαρακτηρίζονται από αρμόδιο φορέα) εξετάζονται βάσει της προβλεπόμενης από το Τμήμα διαδικασίας.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ & ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Διδασκαλία: Διαλέξεις με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα, υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας eclass
Εργαστηριακή εκπαίδευση: Χρήση λογισμικού ανοικτής πρόσβασης για τις εργαστηριακές ασκήσεις
Επικοινωνία με τους φοιτητές: email, πλατφόρμα eclass

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΛΑΝΟ

Το μάθημα καλύπτει τις ακόλουθες ενότητες:

Εβδομάδα	Περιεχόμενα Μαθήματος
1η	Εισαγωγή στην Επιχειρησιακή Έρευνα Ι – Εισαγωγή: Περιεχόμενο μαθήματος, διαδικασία ανάλυσης, σχεδιασμού και επικύρωσης συστήματος βελτιστοποίησης, εισαγωγή στον Γραμμικό Προγραμματισμό, εφαρμογές, βασικές δομές και ιδιότητες, εισαγωγή στη μορφοποίηση προβλημάτων.
2η	Μορφοποίηση προβλημάτων γραμμικού προγραμματισμού – Μοντέλα, η χρησιμότητά τους και το επίπεδο ανάλυσής τους, η διαδικασία της μοντελοποίησης, ορισμός μεταβλητών απόφασης, δημιουργία αντικειμενικής συνάρτησης, εύρεση περιορισμών, βασικές αρχές Γραμμικού Προγραμματισμού, ειδικές περιπτώσεις προβλημάτων Γραμμικού Προγραμματισμού.
3η	Μέθοδοι επίλυσης Γραμμικού Προγραμματισμού – Συνοπτική παρουσίαση της γραφικής μεθόδου, της μεθόδου Simplex, της Ελλειψοειδούς μεθόδου και των μεθόδων εσωτερικού σημείου.
4η	Τα μαθηματικά της μεθόδου Simplex – Βασικά στοιχειά γραμμικής άλγεβρας, μαθηματική ανάλυση της μεθόδου Simplex, επεξήγηση βασικών εννοιών, υπολογισμών και μεταβλητών.
5η	Μέθοδος Simplex – Επίλυση προβλημάτων με τη μέθοδο Simplex.
6η	Μέθοδος Simplex – Επίλυση προβλημάτων με τη μέθοδο Simplex.
7η	Ανάλυση ευαισθησίας – Μαθηματική επεξήγηση ανάλυσης ευαισθησίας, ανάλυση ευαισθησίας ως προς τους διαθέσιμους πόρους, ανάλυση ευαισθησίας ως προς του συντελεστές της αντικειμενικής συνάρτησης, οικονομική ερμηνεία μεταβλητών, επίλυση προβλημάτων ανάλυσης ευαισθησίας, στήριξη αποφάσεων για την εισαγωγή νέων δραστηριοτήτων/προϊόντων.
8η	Δυϊκή θεωρία – Το λήμμα του Farkas, αναγκαία και ικανή συνθήκη γραμμικού προγραμματισμού, δυϊκή θεωρία και επεξήγηση σχέσης με αναγκαία συνθήκη, σχέση πρωτεύοντος-δυϊκού προβλήματος, συμμετρικά δυϊκά προβλήματα, συμμετρικές ορθογώνιες συνθήκες, ισοτικοί περιορισμοί, εξάσκηση στη δημιουργία δυϊκού προβλήματος όταν δίνεται το πρωτεύον.
9η	Θεωρία Παιγνίων – Παρουσίαση λύσεων λογισμικού για τη μορφοποίηση και επίλυση προβλημάτων Γραμμικού Προγραμματισμού, χρήση του MS Excel για την επίλυση απλών προβλημάτων βελτιστοποίησης. Εξέταση και επεξήγηση αποτελεσμάτων και μετρικών, οικονομική ερμηνεία μεταβλητών.
10η	Θεωρία Παιγνίων – Εισαγωγή στα παίγνια, κυρίαρχη στρατηγική, σημείο ισορροπίας κατά Nash, παίγνια σταθερού (μηδενικού) αθροίσματος, συντηρητική στρατηγική, max-minκαι min-max, μορφοποίηση παιγνίων με τη χρήση Γραμμικού Προγραμματισμού, επίλυση προβλημάτων παιγνίων με τη μέθοδο Simplex.
11η	Το πρόβλημα της μεταφοράς – Ορισμός προβλήματος μεταφοράς, μορφοποίηση ως γραμμικό πρόγραμμα, επίλυση με τον αλγόριθμο της μεταφοράς, επεξήγηση της σχέσης του αλγορίθμου μεταφοράς με τη μέθοδο Simplex, επίλυση προβλημάτων μεταφοράς.
12η	Ανάλυση ευαισθησίας στο πρόβλημα της μεταφοράς – Χρήση του αλγόριθμου μεταφοράς για την εκτέλεση ανάλυσης ευαισθησίας καθώς και τη στήριξη αποφάσεων για την προσθήκη/αλλαγή προσφοράς ή/και ζήτησης.
13η	Επαναληπτικά μαθήματα